ಕಾಣದ ತಾಣಕ್ಕೆ ಹಾರಿದ ಹಾಡು ಹಕ್ಕಿ!
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಘಟನೆ ಬದುಕಿನ ದಿಕ್ಕನ್ನೇ ಬದಲಾಯಿಸಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಒಂದು ಘಟನೆ ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಘಟಿಸಿದ್ದು ಸುಮಾರು ಹತ್ತು ವರ್ಷದ ಬಾಲಕರಾಗಿದ್ದಾಗ. ಹತ್ತಿರದ ಹಳ್ಳಿಗೆ ಗುರುಗಳೊಬ್ಬರು ದಯಮಾಡಿಸಿದ್ದರು. ಅವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲೇರ್ಪಾಡಾಗಿದ್ದ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಪದ್ಧತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ. ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಸೂಚನೆ ಮೇರೆಗೆ ತಂದೆ ನೀನು, ತಾಯಿ ನೀನು, ಬಂಧು ನೀನು, ಬಳಗ ನೀನು ಎಂಬ ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನವನ್ನು ರಾಗವಾಗಿ ಹಾಡಿದ್ದನ್ನು ಕೇಳಿ ಶ್ರೀಗುರುಗಳವರು ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷಪಟ್ಟರು. ಹತ್ತಿರ ಕರೆದು ಭೇಷ್ ಎಂದು ಮೈದಡವಿದರು. ಯಾರೀ ಹುಡುಗ? ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ಊರ ಹಿರಿಯರು ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವಾಶ್ರಮದ ತಂದೆ ಈಶ್ವರಯ್ಯನವರ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟರು. ಅವರು ನಮಗೆ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿರುವ ಅಭಿರುಚಿಯನ್ನು ಶ್ರೀಗುರುಗಳವರಿಗೆ ವಿವರಿಸಿದರು. ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಶಿವಮೊಗ್ಗೆಯ ಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಭಿಕ್ಷುಕನೊಬ್ಬ ತೆಂಗಿನ ಚಿಪ್ಪಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ತಂತಿವಾದ್ಯವನ್ನು ನೋಡಿ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಮೇಲೆ ಅದೇ ರೀತಿ ಮಾಡಿ ನುಡಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದ್ದನ್ನು ಕೇಳಿ ಪೂಜ್ಯರು ಮುಗುಳ್ನಕ್ಕರು. “ನಮ್ಮ ಮಠದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಪಿಟೀಲು ಇದೆ", ಅದನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ, ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಲಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಮಾರನೆಯ ದಿನವೇ ಆಗ ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗೆಯ ಮಧ್ಯೆ ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಗಜಾನನ ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾದ ಪಿಟೀಲು ಬಂದೇ ಬಿಟ್ಟಿತು. ಅದನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿಕೊಟ್ಟ ಗುರುಗಳೇ ಸಿರಿಗೆರೆಯ ನಮ್ಮ ಪರಮಾರಾಧ್ಯ ಗುರುಗಳಾದ ಶ್ರೀ ಶಿವಕುಮಾರ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು. ಅವರು ಅನುಗ್ರಹಿಸಿ ಕಳುಹಿಸಿದ ಆ ಪಿಟೀಲಿನ ತಂತಿಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ಮೋಡಿ ಇತ್ತೋ ಅದು ನಮ್ಮನ್ನು ಶ್ರೀಗುರುಗಳ ಪದತಲಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರ ಹತ್ತಿರ ಎಳೆದು ತಂದು ಅವರ ಕರಕಮಲ ಸಂಜಾತರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿತು!...
ಬಾಲ್ಯದ ಈ ಘಟನೆ ನಮಗೆ ನೆನಪಾಗಿದ್ದು ಮೊನ್ನೆ ಅಸ್ತಂಗತರಾದ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಜಿ.ಎಸ್.ಶಿವರುದ್ರನವರ ಈ ಮುಂದಿನ ಭಾವಪೂರ್ಣ ಕವಿತೆಯಿಂದ. "ಎದೆ ತುಂಬಿ ಹಾಡಿದೆನು ಅಂದು ನಾನು, ಮನವಿಟ್ಟು ಕೇಳಿದಿರಿ ಅಲ್ಲಿ ನೀವು” ಎಂಬ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್ ರವರು ತಮ್ಮ ನೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯಾಗುರುಗಳಾದ ತ.ಸು.ಶಾಮರಾಯರನ್ನು ಕುರಿತು ಬರೆದದ್ದಾದರೂ ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ವಯುತ ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಗುರುವರ್ಯರ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗಿರುವ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ಎಷ್ಟೇ ಆಗಲಿ ಕಾವ್ಯ ನವನವೋನ್ಮೇಷಶಾಲಿನೀ ಅಲ್ಲವೇ! ಪಂಪನ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಅದು ನಿಚ್ಚಂ ಪೊಸತು!
ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್ ರವರನ್ನು ನಾವು ಕಣ್ಣಾರೆ ನೋಡಿದ್ದು ಅರವತ್ತರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ಯುವರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಪದವಿಪೂರ್ವ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದ್ದ ನಮ್ಮನ್ನು ಬುದ್ದಿವಂತರೆಲ್ಲರೂ ವಿಜ್ಞಾನ ಓದಿದರೆ ಹೇಗೆ? ನೀನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡವನ್ನು ಓದು ಎಂದು ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದವರು ನಮ್ಮ ಗುರುವರ್ಯರು. ಅದೇ ವರ್ಷ ಹೈದರಾಬಾದಿನ ಉಸ್ಮಾನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಮೈಸೂರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದ ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್ ರವರು ನಮಗೆ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಿನ ನಮ್ಮ ಸಹಪಾಠಿಗಳೆಂದರೆ ಆಲನಹಳ್ಳಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ, ಕೆ. ರಾಮದಾಸ್, ತೀ.ನಂ ಶಂಕರನಾರಾಯಣ, ಕಾಳೇಗೌಡ ನಾಗವಾರ, ಪಿ.ಕೆ.ರಾಜಶೇಖರ, ಹೆಸರಾಂತ ಕವಿ ಪು.ತಿ.ನ ಅವರ ಮಗಳು ಅಲಮೇಲು ಮೊದಲಾದವರು. ಅವರಿಗಿದ್ದ ಸಾಹಿತ್ಯಜ್ಞಾನ ನಮ್ಮನ್ನು ದಿಗ್ ಭ್ರಾಂತರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಶಿವಮೊಗ್ಗದ ಸರಕಾರಿ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಏರ್ಪಾಡಾಗಿದ್ದ ಕೈಲಾಸಂ ಕುರಿತಾದ ಯಾವುದೋ ಸಾಂಸ್ಕತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಯಾರದೋ ಕೈಲಾಸ ಸಮಾರಾಧನೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದ ನಮಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಗಂಧವೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಪ್ರೌಡಶಾಲಾ ಹಂತದಿಂದ ಪಿ.ಯು.ಸಿ ವರೆಗೂ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಗಣಿತದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದ ನಮಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕಠಿಣವಾದ ವಿಷಯವೆನಿಸಿತು.
ವಿಜ್ಞಾನ ನಭೋಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುವ ಗ್ರಹನಕ್ಷತ್ರಗಳಂತೆ; ಸಾಹಿತ್ಯ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುವ ಮೋಡಗಳಂತೆ! ಗ್ರಹನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ, ಮೋಡಗಳ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಗತಿ ಕ್ಷಣ ಕಣಕ್ಕೂ ವಿಭಿನ್ನ. ನಮ್ಮ ಗುರುವರ್ಯರ ಆಣತಿಯಂತೆ ಯುವರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪದಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದ ಮೇಲೆ ವಿಜ್ಞಾನದಿಂದ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಪಕ್ಷಾಂತರಗೊಂಡ ನಮಗೆ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಿದಂತೆ, ಸಾಹಿತ್ಯಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಗ್ರಹಿಸುವುದು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಇಂತಿರುವಾಗ ನಮ್ಮ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಭಿರುಚಿ ಚಿಗುರೊಡೆಯುವಂತೆ ಪಾಠಮಾಡಿದ ವಿದ್ಯಾಗುರುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖರೆಂದರೆ ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್. ಅವರದು ಸರಳ ಉಡುಗೆ, ಆಕರ್ಷಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ. ಮೈಸೂರು ಮಲ್ಲಿಗೆಯನ್ನು ನಾಚಿಸುವ ಶುಭ್ರ ಬಿಳಿಯ ಪೈಜಾಮಾ ಜುಬ್ಬಾ. ದುಂಡನೆಯ ಮುಖ, ಮಿನುಗುವ ಲೋಹದ ಅಂಚಿನ ದುಂಡನೆಯ ಕನ್ನಡಕದ ಹಿಂದೆ ಹೊಳಪುಳ್ಳ ಕಣ್ಣುಗಳು. ಮಹಾರಾಜಾ ಕಾಲೇಜಿನ ಕನ್ನಡ ವಿಭಾಗದ ಚಿಕ್ಕ ಕೊಠಡಿಯ ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟಗೆ ಕುಳಿತು, ಅತ್ತಿತ್ತ ನೋಡದೆ ನೇರವಾಗಿ ದಿಟ್ಟಿಸಿ, ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕ ಹಿಡಿದು, ದುಂಡು ಮುಖದ ಗಲ್ಲದ ಕೆಳಗೆ ಬಲಗೈ ಮುಷ್ಟಿಯನ್ನಿರಿಸಿ ಗಂಭೀರ ವದನರಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅವರ ಬೋಧನಾ ಶೈಲಿ ಸ್ಮರಣೀಯ. ರನ್ನನ ಗದಾಯುದ್ದವನ್ನು ಪಾಠ ಮಾಡುವಾಗ ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾಸನ ಊರುಭಂಗ ಮತ್ತು ಭಟ್ಟನಾರಾಯಣನ ವೇಣೀಸಂಹಾರ ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಟಕಗಳ ಸನ್ನಿವೇಶ, ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಹೇಗೆ ಎರವಲಾಗಿ ಬಂದಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸಿ “ಜಗತ್ತಿನ ಯಾವುದೇ ಸಾಹಿತ್ಯವಿರಲಿ ಒಬ್ಬ ಕವಿಯ ಕೈ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಕವಿಯ ಜೇಬಿನಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ” ಎಂದು ವಿಮರ್ಶಿಸಿದ್ದ ಅವರ ಮಾರ್ಮಿಕ ನುಡಿ ಈಗಲೂ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚಳಿಯದೆ ಉಳಿದಿವೆ.
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಮ್ಮ ತರಳಬಾಳು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಕಾವ್ಯಪೂರ್ಣಿಮಾ ಬೆಳುದಿಂಗಳ ಕವಿಗೋಷ್ಠಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿದವರೇ ಜಿ.ಎಸ್.ಶಿವರುದ್ರಪ್ಪನವರು. ಈ ಗೋಷ್ಠಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ, ಉದ್ಘಾಟಕರಾಗಿ, ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿಯಾಗಿ, ಕವಿಯಾಗಿ ಗೋಷ್ಠಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ನೆಲೆ ಒದಗಿಸಲು ಉಪಯುಕ್ತ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ ಬಂದರು. ಚಂದ್ರನನ್ನು ಚಂದಮಾಮ ಎಂದು ತೊದಲು ನುಡಿಯಿಂದ ಕಣ್ಣರಳಿಸಿ ಬೆರಗಾಗದ ಮಗುವಿಲ್ಲ: ಚಂದ್ರನ ಚೆಲುವಿಂಗೆ ಹಾಗೂ ಬೆಳದಿಂಗಳ ಮೋಡಿಗೆ ಮರುಳಾಗದ ಕವಿ ಇಲ್ಲ” ಎಂದು ಹಳೆಗನ್ನಡದ ಕಾಲದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗೂ ಕವಿಗಳು ಬೆಳುದಿಂಗಳಿಗೆ ಹೇಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕುರಿತು ಪ್ರಧಾನ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ರೂಪಿಸಿಕೊಟ್ಟ ಪದ್ಯಗಳ ಸಂಕಲನವೇ 1999 ರಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಮಠದಿಂದ ಪ್ರಕಟವಾದ ಕಾವ್ಯಪೂರ್ಣಿಮಾ.
ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾದ ಅವರಿಗೆ ಸಿರಿಗೆರೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಆತ್ಮೀಯ ಸನ್ಮಾನ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೊರತರಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದ್ದ ಪುಸ್ತಕಕ್ಕೆ “ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್: ಕಾವ್ಯದರ್ಶನ” ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಬೇಕೆಂಬ ನಮ್ಮ ಅಭಿಲಾಶೆಗೆ ಸಂಪಾದಕರಾದ ಡಾ. ಎಚ್.ಎಸ್ ವೆಂಕಟೇಶಮೂರ್ತಿ ಮತ್ತು ಡಾ. ಲೋಕೇಶ ಅಗಸನಕಟ್ಟೆ ಸಮ್ಮತಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್ ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನ ಹಿಂದೆ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಎಂಬ ಬಿರುದು ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವುದು ಅವರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ, ಇನ್ನು “ಕಾವ್ಯದರ್ಶನದಲ್ಲಿರುವ ದರ್ಶನ ಶಬ್ದ" ತುಂಬಾ ಎತ್ತರದ ದಾರ್ಶನಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದರಿಂದ ಅದೂ ಸಹ ಅವರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿತವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಕೊನೆಗೆ ಅವರ ಆಶಯದಂತೆ ಆ ಗ್ರಂಥವನ್ನು “ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್: ಕಾವ್ಯಾಂತರಂಗ” ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು. ಜೀವನವಿಡೀ ಗೈದ ಕಾವ್ಯಕೃಷಿಗಾಗಿ ಬಂದ ಅಪರೂಪದ ರಾಷ್ಟಗೌರವವನ್ನೂ ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನ ಹಿಂದೆ ಅಂಟಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇಷ್ಟಪಡದ ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್ ಕೊನೆಗೂ "ಹಾಡು ಹಕ್ಕಿಗೆ ಬೇಕೆ ಬಿರುದು ಸನ್ಮಾನ" ಎಂಬ ತಮ್ಮ ಕಾವ್ಯದ ಸಾಲನ್ನು ಸಾಬೀತು ಪಡಿಸಿ ಕಾಣದ ತಾಣಕ್ಕೆ ಹಾರಿಹೋದ ಹಾಡು ಹಕ್ಕಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ!
-ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು
ಡಾ|| ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು
ಸಿರಿಗೆರೆ.
ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ
ಬಿಸಿಲು ಬೆಳದಿಂಗಳು ದಿ: 26.12.2013