ತ್ಯಾಗದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಅಮರತ್ವ!
ಮಹಮದ್ ಪೈಗಂಬರರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ಒಂದು ನೀತಿಕಥೆ. ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಪಯಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಒಂದು ಹಡಗು. ಅದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂತಸ್ತುಗಳು. ಕೆಳಗಿನ ಅಂತಸ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದವರೆಲ್ಲಾ ಬಡವರು. ಮೇಲಿನ ಅಂತಸ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪಯಣಿಸುತ್ತಿದ್ದವರು ಸಿರಿವಂತರು. ಕೆಳಗಿನ ಅಂತಸ್ತಿನಲ್ಲಿದ್ದವರಿಗೆ ಅನುಕೂಲತೆಗಳು ಕಡಿಮೆ. ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಬೇಕೆಂದರೂ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿ ನೀರು ಕುಡಿದು ಮತ್ತೆ ಕೆಳಗಿಳಿದು ಬರಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ದೇಹಬಾಧೆಗೂ ಸಹ ಅವರಿಗೆ ಅದೇ ಸಮಸ್ಯೆ, ಅದಕ್ಕೂ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿ ಕೆಳಗಿಳಿಯಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದಕ್ಕೆ ಮೇಲುವರ್ಗದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಅಸಹನೆಪಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಕೆಳಗಿನವರು ಮುಜುಗರ ಅನುಭವಿಸಿ ಸಾಕಾಗಿ ಹೋಗಿದ್ದರು. ಕೊನೆಗೆ ರೋಸಿ ಹೋದ ಅವರು ಒಂದು ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ಹೇಗೂ ತಮಗೆ ನೀರು ತಾನೇ ಬೇಕಾಗಿರುವುದು. ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ನೀರಿದೆ, ಹಡಗಿನ ತಳದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಂಧ್ರವನ್ನು ಕೊರೆದರೆ ತಮಗೆ ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ನೀರು ದೊರೆಯುತ್ತದೆಯೆಂದು ಆಲೋಚಿಸಿದರು. ಸರಿ, ರಂಧ್ರ ಕೊರೆಯಲು ಆರಂಭಿಸಿಯೇ ಬಿಟ್ಟರು. ಮೇಲಿನವರು ನೋಡಿ ಗಹಗಹಿಸಿ ನಕ್ಕು ಗೇಲಿ ಮಾಡಿದರೇ ಹೊರತು ತಡೆದು ನಿಲ್ಲಿಸಲಿಲ್ಲ. ಕೆಳಗಿನವರು ರಂಧ್ರ ಕೊರೆದ ತಕ್ಷಣವೇ ನೀರು ರಭಸದಿಂದ ಒಳಕ್ಕೆ ನುಗ್ಗಿ ಹಡಗು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿತು. ಮೇಲಿನವರು, ಕೆಳಗಿನವರು ಎರಡೂ ವರ್ಗದವರು ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಜಲಸಮಾಧಿಯಾದರು!
ಈ ಕಥಾನಕವನ್ನು ಓದಿದಾಗ ಹಡಗಿನ ಕೆಳಗಿನ ಅಂತಸ್ತಿನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ದಡ್ಡತನವನ್ನು ಕಂಡು ನಗು ಬರಬಹುದು. ಆದರೆ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ದುರಂತಕ್ಕೆ ಕೆಳಗಿನ ಅಂತಸ್ತಿನವರ ಮೂರ್ಖತನ ಮಾತ್ರ ಕಾರಣವೆನ್ನಲಾಗದು. ಅವರು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ತೀರ್ಮಾನ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾತ್ಮಕ ನಿಜ. ಆದರೆ ಇಡೀ ದುರಂತಕ್ಕೆ ಅವರೇ ಕಾರಣರಲ್ಲ, ಬುದಿವಂತರೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಮೇಲಿನ ಅಂತಸ್ತಿನವರು ಅವರನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನಡೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ಅವರು ಏಕೆ ಹಾಗೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು? ರಂಧ್ರ ಕೊರೆಯುತ್ತಿರುವಾಗಲಾದರೂ ಅವರನ್ನು ತಡೆಯದೆ ಗೇಲಿ ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪು ಯಾರದು? ಮನುಷ್ಯನ ಬಾಳುವೆಯೂ ಒಂದು ಹಡಗಿನ ಪ್ರಯಾಣವೇ! ಆರ್ಥಿಕಸಮಾನತೆಯೊಂದೇ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸರ್ವಸಮಾನತೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಡಲಾರದು. ಅದನ್ನು ಮೀರಿದ ಅಸಮಾನತೆಯು ನಿಚ್ಚಳವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ತರತಮ ಭಾವವನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವೇನೂ ಅಲ್ಲ, ಅದನ್ನು ಅಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲೇ ಹೊಸ ಹೊಸ ಜಾತಿಗಳು ಹುಟ್ಟಿ ಜಾತಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿ ಸಮಸ್ಯೆ ಮತ್ತಷ್ಟೂ ಕಗ್ಗಂಟಾಗಿದೆಯೇ ಹೊರತು ಪರಿಹಾರ ದೂರವಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರರ ಮಧ್ಯೆ ಪ್ರೀತಿಯ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸುವುದು ಅತ್ಯಾವಶ್ಯಕ. ಒಬ್ಬರ ಕಷ್ಟಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ನೆರವಾಗುವ ಮಾನವೀಯ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತಾದರೆ ತರತಮ ಭಾವವಿದ್ದರೂ ಪರಸ್ಪರರಲ್ಲಿ ದ್ವೇಷವಂತೂ ಉಂಟಾಗಲಾರದು.
1963 ರಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಒಂದು ಪ್ರಸಿದ್ದ ಚಲನಚಿತ್ರ, ಅದರ ಹೆಸರು Tengoku to Jigoku. ಅದರ ನಿರ್ದೇಶಕರು Akira Kurosawa, ಅಲ್ಪಸ್ವಲ್ಪ ಬದಲಾವಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಚಿತ್ರದ ಕಥಾಸಾರ ಹೀಗಿದೆ. ಒಬ್ಬ ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ಯಮಿ ಶೂ ಉದ್ದಿಮೆ ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅವನ ಮುಂದೆ ಎರಡು ಆಯ್ಕೆಗಳಿರುತ್ತವೆ: 1) ಕಡಿಮೆ ದರ್ಜೆ, ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಯ ಶೂ ತಯಾರಿಸಿದರೆ ಬೇಗನೆ ಮಾರಾಟವಾಗಿ ಬೇಗನೆ ಲಾಭ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಬಂಡವಾಳವೂ ಕಡಿಮೆಯೇ. 2) ಉತ್ತಮ ದರ್ಜೆಯ ದುಬಾರಿ ಶೂ ತಯಾರಿಸಿದರೆ ಮಾರಾಟ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಲಾಭ ದೊರೆಯುವುದು ನಿಧಾನ. ಅಲ್ಲದೆ ಅದಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ಬಂಡವಾಳವೇ ಬೇಕು. ಉದ್ಯಮಿ ಎರಡನೆಯದನ್ನೇ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆಯಾದರೂ ದೀರ್ಘಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಹೆಸರು ಬರುತ್ತದೆ, ಲಾಭವೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಲೋಚಿಸಿ ತನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಒತ್ತೆಯಿಟ್ಟು ಸಾಲಮಾಡಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡುತ್ತಾನೆ. ಕಂಪನಿ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.
ಈ ಮಧ್ಯೆ ನಡೆದ ಒಂದು ಘಟನೆ ಅವನನ್ನು ಕಂಗಾಲಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು ದಿನ ಅವನಿಗೊಂದು ಅನಾಮಧೇಯ ಫೋನ್ ಕರೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಅವನ ಮಗನನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದ ಅಪಹರಣಕಾರರು ನಿನ್ನ ಮಗ ಜೀವಂತ ಹಿಂದಿರುಗಬೇಕೆಂದರೆ ಇಂತಿಷ್ಟು ಕೋಟಿ ಒತ್ತೆಹಣ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಕೇಳಿದಷ್ಟು ಹಣ ಕೊಡಬೇಕೆಂದರೆ ತನ್ನ ಕಂಪನಿ ಮುಳುಗಿಹೋಗುತ್ತದೆ, ಏನು ಮಾಡುವುದೆಂದು ಚಿಂತಾಕ್ರಾಂತನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕೊನೆಗೆ ತನ್ನ ಕಂಪನಿ ಮುಳುಗಿಹೋದರೂ ಚಿಂತೆಯಿಲ್ಲ ತನ್ನ ವಂಶದ ಕುಡಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಹೊರಗೆ ಆಟವಾಡಲು ಹೋಗಿದ್ದ ಮಗ ನಗುನಗುತ್ತಾ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತಾನೆ. ಉದ್ಯಮಿಗೆ ಹೋದ ಜೀವ ಬಂದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಮಾರನೆಯ ದಿನವೇ ಅಪಹರಣಕಾರರಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಫೋನ್ ಕರೆ ಬರುತ್ತದೆ. ನಿನ್ನ ಮಗನೆಂದು ತಪ್ಪು ತಿಳಿದುಕೊಂಡು ನಿನ್ನ ಕಾರಿನ ಚಾಲಕನ ಮಗನನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೇನಾಯಿತು, ಅವನನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಬೇಕಾದರೆ ನಿನ್ನೆ ಕೇಳಿದಷ್ಟೇ ಹಣವನ್ನು ಕೊಡಬೇಕು! ಅಪ್ಪಿ ತಪ್ಪಿ ಪೋಲೀಸರಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿದರೆ ಹುಷಾರ್ ಎಂದು ಧಮಕಿ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ತನ್ನ ಮಗನನ್ನು ಅಪಹರಿಸಲಾಗಿದೆಯೆಂದು ತಿಳಿದ ಡೈವರ್ ತನ್ನ ಯಜಮಾನನಾದ ಉದ್ಯಮಿಯನ್ನು ಬಹುವಾಗಿ ಬೇಡಿಕೊಳುತ್ತಾನೆ. ಉದ್ಯಮಿ ಧರ್ಮಸಂಕಟಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕುತ್ತಾನೆ. ಡೈವರ್ ಮಗ ತಾನೇ, ತನ್ನ ಮಗನೇನೂ ಅಲ್ಲವಲ್ಲ? ಡೈವರ್ ಮಗನನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಹೋಗಿ ತನ್ನ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳುವುದೇ? ಛೇ! ತನ್ನ ಮಗನಾದರೆ ಒಂದು ರೀತಿ ಬೇರೆಯವರ ಮಗನಾದರೆ ಬೇರೊಂದು ರೀತಿಯೇ? ಎಂದು ವಿಶಾಲಹೃದಯಿಯಾದ ಉದ್ಯಮಿಯು ಅಪಹರಣಕಾರರು ಕೇಳಿದ ಹಣವನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ತನ್ನ ಡೈವರ್ ಮಗನನ್ನು ಉಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆನಂತರದಲ್ಲಿ ಪೊಲೀಸರು ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಭೇದಿಸಿ ಅಪಹರಣಕಾರನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ಹಣವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಅಷ್ಟು ಹೊತ್ತಿಗೆ ಉದ್ಯಮಿಯ ಆಸ್ತಿಯೆಲ್ಲಾ ಹರಾಜಾಗಿ ಹೋಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವನು ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಬೇರೊಂದು ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾನೆ. ಅಪಹರಣಕಾರನಿಗೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಗಲ್ಲುಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಅವನನ್ನು ನೋಡಲು ಸೆರೆಮನೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾನೆ. ಗಲ್ಲುಗಂಬವೇರಲಿರುವ ಅಪಹರಣಕಾರ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ: “ಎತ್ತರವಾದ ದಿಬ್ಬದ ಮೇಲಿದ್ದ ನಿನ್ನ ಭವ್ಯವಾದ ಬಂಗಲೆಯನ್ನು ದಿನವೂ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅದು ನನ್ನ ಕಣ್ಣು ಕುಕ್ಕುತ್ತಿತ್ತು, ಮತ್ಸರ ತಾಳಲಾರದೆ ಈ ಸಂಚನ್ನು ರೂಪಿಸಿ ಮಣ್ಣು ತಿನ್ನುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ ಬಿಟ್ಟೆ! ಕ್ಷಮಿಸು! ಎಂದು ಕ್ಷಮಾಯಾಚನೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ".
ಈ ಮೇಲಿನ ಕಥಾನಕ ದೇವರ ದಾಸಿಮಯ್ಯ ಎಂಬ ಶರಣನ ಕಥೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಗೆ ತರುತ್ತದೆ. ನೇಯ್ಕೆ ಕಾಯಕದ ದಾಸಿಮಯ್ಯ ನೇಯುತ್ತಿದ್ದುದು ವಾರಕ್ಕೊಂದು ಹಚ್ಚಡ, ಅದನ್ನು ಸಂತೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರಿ ಇಡೀ ವಾರಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ದಿನಸಿಗಳನ್ನು ತರುತ್ತಿದ್ದ. ಒಮ್ಮೆ ಸಂತೆಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಹಣ್ಣು ಹಣ್ಣು ಮುದುಕ ನಡುಗುತ್ತಾ ಕುಳಿತದ್ದನ್ನು ನೋಡಿದ. ಅವನಿಗೆ ಮರುಕ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾರಲು ಒಯ್ದ ಹಚ್ಚಡವನ್ನೇ ಅವನಿಗೆ ಹೊದಿಸಿ ಬರಿಗೈಯಲ್ಲಿ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ. ಆ ವೃದ್ಧ ಬೇರೆ ಯಾರೂ ಆಗಿರದೆ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಶಿವನೇ ಅವನನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ವೃದ್ದನ ವೇಷದಲ್ಲಿ ಬಂದಿದ್ದ. ಅವನ ಭಕ್ತಿಗೆ ಮೆಚ್ಚಿ ಕೈಲಾಸಕ್ಕೆ ಒಯ್ದು ಗಣ ಪದವಿಯನ್ನು ನೀಡಿದ ಎಂದು ಹರಿಹರ ಕವಿ ರಗಳೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕೈಲಾಸದ ಕಥೆ ಏನೇ ಇರಲಿ, ಇಡೀ ವಾರ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ತಣ್ಣೀರು ಬಟ್ಟೆಯೇ ಗತಿಯಾದರೂ ಚಿಂತಿಸದೆ ಮುದುಕನಿಗಾಗಿ ಮಾಡಿದ ತ್ಯಾಗ ಚಿಕ್ಕದೇ? ಮುನ್ನಿನವರು ಹೋದ ದಾರಿ ಭಯ ಕಾಣಿರಣ್ಣಾ, ಆಘಟಿತಘಟಿತರು ವಿಪರೀತಚರಿತರು, ಕೂಡಲ ಸಂಗನ ಶರಣರು ನಡೆದ ದಾರಿ ಭಯ ಕಾಣಿರಣ್ಣಾ! ಎಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ದಾಸಿಮಯ್ಯನನ್ನು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಇವೆರಡೂ ಕಥಾನಕಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಕಾಣುವುದು ತ್ಯಾಗದ ಪರಾಕಾಷ್ಟೆ. ಮನುಷ್ಯ ಚಿರಂಜೀವಿ ಅಲ್ಲ, ಅನಾದಿ, ಅನಂತವಾದ ಕಾಲ ಪ್ರವಾಹದಲ್ಲಿ ಅವನು ಅಮರತ್ವವನ್ನು ಪಡೆಬಲ್ಲ, ಅದು ಲಭಿಸುವುದು ಹಣದಿಂದ ಅಲ್ಲ, ಸಂತಾನದಿಂದ ಅಲ್ಲ.
ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ತ್ಯಾಗಬುದ್ದಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ಎನ್ನುತ್ತದೆ ಕೈವಲ್ಯೂಪನಿಷತ್:
ನ ಕರ್ಮಣಾ ನ ಪ್ರಜಯಾ ಧನೇನ ತ್ಯಾಗೇನೈಕೇನಾಮೃತತ್ವಮಾನಶುಃ
-ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು
ಡಾ|| ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು
ಸಿರಿಗೆರೆ.
ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ
ಬಿಸಿಲು ಬೆಳದಿಂಗಳು ದಿ: 6.3.2014