ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿದೇವೋ ಭವ!”
ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಗಾಳಿ ಸುದ್ದಿಗಳದೇ ಕಾರುಬಾರು. ತಳ ಬುಡ ಇಲ್ಲದ ಈ ಗಾಳಿ ಸುದ್ದಿಗಳು ಜನರ ಬಾಯಿಗೆ ಎಲೆ ಅಡಿಕೆ ಇದ್ದಂತೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿ, ಓದಿ ಬಾಯಿ ಚಪ್ಪರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಎಗ್ಗಿಲ್ಲದೆ ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ಉಗುಳಿ ಶುಭ್ರವಾದ ಪರಿಸರವನ್ನು ಮಲಿನಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಾಧ್ಯಮಗಳೂ ಸಹ ಪೈಪೋಟಿಗಿಳಿದು ವಿವಿಧ ಮಸಾಲೆಗಳನ್ನು ತುಂಬಿ ಬಿತ್ತರಿಸುತ್ತವೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಸದಭಿರುಚಿಯ ಸುದ್ದಿ ಮತ್ತು ರಂಜನೀಯವಾದ ಗಾಳಿಸುದ್ದಿಗಳು ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಣವಾಗಿದ್ದರೆ ಓದುಗರು ಕಣ್ಣು ಹಾಯಿಸುವುದು ಗಾಳಿ ಸುದ್ದಿಯ ಮೇಲೆಯೇ ಹೆಚ್ಚು ಎಂದು ಬೇರೆ ಹೇಳಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಬೆಳಗಿನ ಹೊತ್ತು ಕಾಫಿ ಗುಟುಕರಿಸುತ್ತಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕಣ್ಣು ಹಾಯಿಸುವಾಗ ಇವತ್ತು ಅಂತಹ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಸುದ್ದಿ ಏನೂ ಇಲ್ಲವೆಂದೇ ಲೊಚಗುಟ್ಟುತ್ತಾರೆ. ಸರ್ವಜ್ಞ ಹೇಳುವಂತೆ ಉಣ್ಣೆ ಕೆಚ್ಚಲೊಳಗಿದ್ದು ಉಣ್ಣದದು ನೊರೆವಾಲು ಎಂಬ ವಿಪರೀತಿ ಸ್ಥಿತಿ, ಉಣ್ಣೆ ಹಸುವಿನ ಕೆಚ್ಚಲೊಳಗೆ ಇದ್ದರೂ ಅದು ರಕ್ತವನ್ನು ಹೀರುವುದರಲ್ಲಿ ಸವಿಯನ್ನು ಕಾಣುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ನೊರೆ ಹಾಲನ್ನಲ್ಲ!
ಗಾಳಿಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಓದುವುದೆಂದರೆ ಕಜ್ಜಿ ತುರಿಸಿಕೊಂಡಂತೆ! ತುರಿಸಿಕೊಂಡಷ್ಟೂ ನವೆ ಹೆಚ್ಚು, ನವೆ ಆದಷ್ಟೂ ತುರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೂ ಹೆಚ್ಚು ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ವ್ರಣವೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ! ಹಾಡುತ್ತ ಹಾಡುತ್ತ ರಾಗ, ಉಗುಳುತ್ತ ಉಗುಳುತ್ತ ರೋಗ ಎಂಬ ಗಾದೆ ಮಾತಿನಂತೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ದಿನನಿತ್ಯ ಪ್ರಕಟವಾಗುವ ಕೆಟ್ಟ ಸುದ್ದಿಗಳು ಜನರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕಲುಷಿತಗೊಳಿಸುತ್ತಿವೆ. ಸದಭಿರುಚಿ ಮೂಡಿಸುವ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಓದುವ ಜನರೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದೂ ಹೇಳಲಾಗದು. ಅಂತಹವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದರೂ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಅಂತಹ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ವಾಸ್ಥ ವನ್ನು ಕಾಪಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ. ರೋಗಿ ಬಯಸಿದ್ದನ್ನೇ ಕೊಡುವವನು ವೈದ್ಯನಾಗಲಾರ. ಅಂತೆಯೇ ಎಂತಹ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಜನರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕೆಂಬುದರ ಜವಾಬ್ಧಾರಿ ಪತ್ರಕರ್ತನ ಮೇಲಿದೆ. ಮಾಧ್ಯಮವೆನ್ನುವುದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಂಗ ಎಂಬುದು ನಿಜವಾದರೂ ಅದು ಜವಾಬುದಾರಿಯಿಂದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದೂ ಒಂದು ಮಾಫಿಯಾ ಆಗಿ ಬೆಳೆದು ಸಮಾಜದ ಹಿತವನ್ನು ಆಪೋಶನ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
ಗಾಂಧೀಜಿಯಂತಹ ಪತ್ರಕರ್ತರು ಇಂದು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಬೇಕಿದೆ. ಕಣ್ಣು ಹಾಯಿಸಿದರೆ ಸದಭಿರುಚಿಯ ಸುದ್ದಿಗಳು ಕೈಯೆಟುಕಿನಲ್ಲಿಯೇ ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಒಂದೆರಡು ಘಟನೆಗಳು ಈ ತಿಂಗಳ 2 ರಂದು ಧಾರವಾಡದ ಮುರುಘಾಮಠಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿತರಾಗಿ ಹೋದಾಗ ನಮ್ಮ ಹೃದಯವನ್ನು ತಟ್ಟಿದವು. ಸಂದರ್ಭ: ಲಿಂಗೈಕ್ಯ ಶ್ರೀ ಮೃತ್ಯುಂಜಯ ಸ್ವಾಮಿಗಳ 50 ನೇ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಂಸ್ಮರಣೆಯ ಸಮಾರಂಭ. ಲಿಂಗೈಕ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರಿಗೆ ನುಡಿ ನಮನವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಗ್ರಂಥಪಾಲನ ಶಾಸ್ತ್ರದ ನಿವೃತ್ತ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದ ಡಾ. ಎಸ್.ಆರ್.ಗುಂಜಾಳ ಅವರು ಅದೇ ಮಠದ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿ ಅಂದಿನ ದಿನಗಳನ್ನು ನೆನೆಸಿಕೊಂಡರು. ಆಗಿನ್ನೂ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಧಾರವಾಡದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಆ ಭಾಗದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪದವೀಧರರಾಗಲು ಬೆಳಗಾವಿಗೋ, ದೂರದ ಪುಣೆಗೋ ಹೋಗಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಮೃತ್ಯಂಜಯ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಮಠದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಅನ್ನದಾಸೋಹ ನಡೆಸಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಜನೆಗೆ ನೆರವಾದರು. ನಾಡಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ರಂಗದಲ್ಲಿ ಖ್ಯಾತರಾದ ಬಹುತೇಕರು ಶ್ರೀಗಳವರ ಅನ್ನದಾಸೋಹದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದವರೇ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಉದಾರಣೆಗೆ ಹಿರಿಯ ತಲೆಮಾರಿನ ಧುರೀಣರಾದ ಬಿ.ಡಿ ಜತ್ತಿ, ಎಸ್. ನಿಜಲಿಂಗಪ್ಪ, ಹಳ್ಳಿಕೇರಿ ಗುದ್ದೆಪ್ಪ, ಪಾಟೀಲ ಪುಟ್ಟಪ್ಪ, ಹಿರೇಮಲ್ಲೂರ ಈಶ್ವರನ್, ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ... ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ಪಟ್ಟಿ ಉದ್ದವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಮಠಃ ಛಾತ್ರಾದಿ ನಿಲಯ: (ಮಠವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ವಾಸವಾಗಿರುವ ತಾಣ) ಎನ್ನುತ್ತದೆ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಮರಕೋಶ. ಧಾರವಾಡದ ಮುರುಘಾಮಠ ಇದಕ್ಕೊಂದು ಜ್ವಲಂತ ಉದಾಹರಣೆ. ಅಥಣಿ ಶಿವಯೋಗಿಗಳವರಿಂದ ಸಂನ್ಯಾಸ ದೀಕ್ಷೆ ಪಡೆದ ಶ್ರೀ ಮೃತ್ಯುಂಜಯ ಸ್ವಾಮಿಗಳವರು ಇದರ ರೂವಾರಿ. ಅವರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಪ್ರೇಮ ಅನನ್ಯ.
ಶ್ರಾವಣ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಕ್ತರು ಶ್ರೀಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾದಕ್ಕೆಂದು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಪೂಜೆಯ ನಂತರ ಹೋಳಿಗೆ-ತುಪ್ಪದ ಸುಗ್ರಾಸ ಭೋಜನ ಸವಿದು ಬಂದ ಶ್ರೀಗಳಿಗೆ ಮಠದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಒಣ ರೊಟ್ಟಿ, ನಿಸ್ಸಾರವಾದ ಅನ್ನಸಾರು ಉಣ್ಣುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ನೋಡಿ ಹೃದಯ ಕಲಕಿತು. ನಂತರ ಅವರು ಪೂಜೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಮಠದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನೂ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗತೊಡಗಿದರು. ಒಮ್ಮೆ ಮಠದ ಹುಡುಗರ ಪಂಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಬಡಿಸುವಾಗ ಒಬ್ಬ ಹುಡುಗ ಇನ್ನೂ ಸ್ವಲ್ಪ ತುಪ್ಪ ಹಾಕಿ ಎಂದು ಕೇಳಿದ. ಮನೆಯ ಯಜಮಾನನಿಗೆ ಕೋಪ ನೆತ್ತಿಗೇರಿತು. ತುಪ್ಪ ನಿಮ್ಮ ಅಪ್ಪನ ಮನೆಯದು ಅಂತಾ ತಿಳಿದಿದ್ದೀಯಾ, ಬಡವಾ! ಎಂದು ಗದರಿಸಿಬಿಟ್ಟ. ಇದರಿಂದ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತುಂಬಾ ನೋವುಂಟುಮಾಡಿಕೊಂಡ ಗುರುಗಳು ಅಂದಿನಿಂದ ಭಕ್ತರ ಮನೆಗೆ ಪೂಜೆಗೆ ಹೋಗುವುದನ್ನೇ ಬಿಟ್ಟರು. ಯಾರಾದರೂ ಆಗ್ರಹಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಕರೆಯಲು ಬಂದರೆ ಮಠದಲ್ಲಿಯೇ ದಾಸೋಹ ಏರ್ಪಡಿಸಿರಿ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಉಣ್ಣುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು. ಶಿಷ್ಯರು ಗತ್ಯಂತರವಿಲ್ಲದೆ ಮಠದಲ್ಲಿಯೇ ದಾಸೋಹ ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಭೋಜನ ಸಿಗುವಂತೆ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು.
ಮಠದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಭೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಇದರಲ್ಲಿ ಮಠದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಭಾಗವಹಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿತ್ತು. ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಗಳವರು ಬಸವಾದಿ ಪ್ರಮಥರ ವಿಚಾರಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅನೇಕ ಲೌಕಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಉಪದೇಶ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಒಮ್ಮೆ ಶ್ರೀಗಳವರ ಉಪದೇಶ ಅತಿ ಲಂಬಿತವಾಯಿತು. ಕೇಳುತ್ತಾ ಕುಳಿತಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಚಡಪಡಿಸತೊಡಗಿದರು. ಅವರ ಚಡಪಡಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವೂ ಇತ್ತು. ಪರೀಕ್ಷೆ ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಭೆಯ ನಂತರ ಕೆಲವರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಗುಸುಗುಸು ಮಾತಾಡತೊಡಗಿದರು. ಈ ಗುರುಗಳಿಗೆ ಬುದ್ದಿ ಇಲ್ಲ, ಬರೀ ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಹೇಳೋ ಕಿಸುಬಾಯಿದಾಸರು. ಪರೀಕ್ಷೆ ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಪುಸ್ತಕ ಓದದೆ ಇವರ ಉಪದೇಶದ ಮಾತುಗಳನ್ನೇ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾದೀತೆ!” ಅಲ್ಲಿಯೇ ಪಡಸಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಗುರುಗಳ ಕಿವಿಯ ಮೇಲೆ ಈ ಮಾತುಗಳು ಬಿದ್ದವು.
ಸಂಜೆ ಊಟದ ಸಮಯ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪಂಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆಯೇ ಭೋಜನ ಶಾಲೆಯ ಬಾಗಿಲು ದಿಢೀರನೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿತು. ನೀಳಕಾಯದ ಕಾಷಾಯವಸ್ತ್ರಧಾರಿಯ ಪ್ರವೇಶ. ಹಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾರಾಜಿಸುವ ವಿಭೂತಿ, ಪಾದಗಳಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ಟಿದ ಹಾವುಗೆಯ ಛಟ್ ಪಟ್ ಶಬ್ದ, ಕೈಯಲ್ಲಿ ಬೆತ್ತ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಯಾರಿಗೋ ಛಡಿ ಏಟು ಬೀಳಲಿದೆಯೆಂಬ ಭಯ! ಆದರೆ ಆಗಿದ್ದೇ ಬೇರೆ. ಶ್ರೀ ಮೃತ್ಯುಂಜಯ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಬೆತ್ತವನ್ನು ಬಿಸಾಡಿ ಕೈಜೋಡಿಸಿ ಮಕ್ಕಳೇ! ನನ್ನನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಿರಿ, ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಈ ತಪ್ಪನ್ನು ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ದೊಪ್ಪನೆ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದು ದೀರ್ಘದಂಡ ನಮಸ್ಕಾರವನ್ನೂ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟರು. ಹುಡುಗರೆಲ್ಲಾ ಸ್ಥಂಭೀಭೂತರಾದರು. ಗುರುಗಳ ಬಗೆಗೆ ಕಟಕಿಯ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡಿದ್ದ ಹುಡುಗರು ಎದ್ದು ಓಡೋಡಿ ಬಂದು ಕಾಲಿಗೆ ಬಿದ್ದು ಕ್ಷಮೆ ಕೇಳಿದರು. ಹಾಗೆ ಕ್ಷಮೆ ಕೇಳಿಸುವುದು ಶ್ರೀಗಳವರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅವರಿಗೆ ಅಂತಃಕರಣ ತುಂಬಿ ಬಂದಿತ್ತು. ಮಾರನೆಯ ದಿನದಿಂದ ಅವರ ಉಪದೇಶದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಲಾರಂ ಗಡಿಯಾರ ಹಾಜರಾಯಿತು. ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಭೆಗಳು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಕ್ಲುಪ್ತಸಮಯದೊಳಗೆ ಮುಗಿಯುವಂತಾದವು. “ಮಾತೃದೇವೋ ಭವ, ಪಿತೃದೇವೋ ಭವ ಎಂಬ ಉಪನಿಷತ್ತಿನ ದ್ವೇಯವಾಕ್ಯಕ್ಕೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿದೇವೋ ಭವ" ಎಂಬ ವಿನೂತನ ಆದರ್ಶ ಅಂದಿನಿಂದ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಯಿತು!
-ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು
ಡಾ|| ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು
ಸಿರಿಗೆರೆ.
ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ
ಬಿಸಿಲು ಬೆಳದಿಂಗಳು ದಿ: 30.10.2014