ಒಬ್ಬ ಕಡು ಬಡವ ಇದ್ದ. ಬಡತನದ ಬೇಗೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದು ಹೋಗಿದ್ದ. ತನ್ನ ಬಡತನವನ್ನು ನಿವಾರಿಸೆಂದು ಬಹಳ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ದೇವರನ್ನು ಬೇಡಿಕೊಂಡ. ದೇವರು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಗಿ ಅವನ ಬಡತನವನ್ನು ಕಂಡು ಕನಿಕರದಿಂದ ಅವನಿಗೆ ಒಂದು ಶಂಖವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸಿದ. ಬಡವ ಆ ಶಂಖವನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ತನ್ನ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸೆಂದು ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ. ಆಗ ಅದು ಅವನಿಗೆ ಐದು ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅದರಿಂದ ಬಡವನ ಜೀವನ ಸಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ಪಕ್ಕದ ಮನೆಯವನು ನೋಡಿದ. ಹೊಂಚುಹಾಕಿ ಬಡವ ಮನೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿ ಶಂಖವನ್ನು ಕದ್ದು ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಒಯ್ದ. ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಬಡವ ಶಂಖವನ್ನು ಕಾಣದೆ ಬಹಳ ದುಃಖಿತನಾದ. ಮತ್ತೆ ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡಿದ. ದೇವರು ಪುನಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು ಶಂಖವನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಿದ. ಬಡವ ಮೊದಲಿನ ಹಾಗೆ ಶಂಖವನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ ತನ್ನ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಂಡ. ಆದರೆ ಈ ಹೊಸ ಶಂಖ ಮೊದಲಿನ ಶಂಖದಂತೆ ಐದು ರೂ. ಕೊಡಲಿಲ್ಲ. "ನಿನಗೇನು ಬೇಕು ಕೇಳು" ಎಂದು ಕೇಳಿತು. ಎಂದಿನಂತೆ ತನಗೆ ಐದು ರೂಪಾಯಿ ಅನುಗ್ರಹಿಸಲು ಬಡವ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದ. "ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು, ಜಾಸ್ತಿ ಕೇಳು" ಎಂದಿತು ಹೊಸ ಶಂಖ. ತನಗೆ ಅಲ್ಪ ತೃಪ್ತನಾದ ಬಡವ ಅಷ್ಟೇ ಸಾಕು ಎಂದು ಬಡವ ವಿನಂತಿಸಿಕೊಂಡರೂ ಆ ಶಂಖ "ಇಲ್ಲ, ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು, ಜಾಸ್ತಿ ಕೇಳು" ಎಂದು ಮತ್ತೆ ಹೇಳಿತು. ಈ ದಿನ ಶಂಖ ಏಕೋ ಸಿಟ್ಟಾಗಿದೆಯೆಂದು ಭಾವಿಸಿ ಬಡವ ಎಂದಿನಂತೆ ಕೂಲಿ ಮಾಡಲು ಹೋದ.

ತನ್ನಿಂದ ಸಾಲ ಕೇಳಲು ಏಕೋ ಬರುತ್ತಿಲ್ಲವಲ್ಲಾ ಎಂದು ಪಕ್ಕದ ಮನೆಯವನಿಗೆ ಅನುಮಾನ ಬಂತು. ಅವನ ಮನೆಗೆ ಬಂದು ಮರೆಯಲ್ಲಿ ನಿಂತು ನೋಡಿದಾಗ ಆ ಹೊಸ ಶಂಖ “ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು, ಜಾಸ್ತಿ ಕೇಳು” ಎಂದು ಬಡವನಿಗೆ ಹೇಳಿದ್ದನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ. ಐದು ರೂಪಾಯಿ ಕೊಡುವ ಶಂಖಕ್ಕಿಂತ ಕೇಳಿದಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಕೊಡುವ ಶಂಖದ ಮೇಲೆ ಅವನಿಗೆ ಆಸೆಯುಂಟಾಯಿತು. ಬಡವ ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರ ಹೋದ ಸಮಯವನ್ನು ನೋಡಿ ಹಳೆಯ ಶಂಖವನ್ನು ತಂದಿಟ್ಟು ಹೊಸ ಶಂಖವನ್ನು ಕದ್ದುಕೊಂಡು ಹೋದ. ಹೊಸ ಶಂಖವನ್ನು “ನನಗೆ ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಡು” ಎಂದು ಕೇಳಿದ. “ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು ಜಾಸ್ತಿ ಕೇಳು” ಎಂದಿತು ಶಂಖ. ಇದರಿಂದ ಖುಷಿಗೊಂಡ ಅವನು “ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಡು” ಎಂದಾಗ ಅದು ಮತ್ತೆ “ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು ಜಾಸ್ತಿ ಕೇಳು” ಎಂದು ಹೇಳಿತು. “ಒಂದು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಕೊಡು” ಎಂದಾಗಲೂ ಅದು ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು, ಜಾಸ್ತಿ ಕೇಳು” ಎಂದೇ ಹೇಳಿತು. ಹೀಗೆ ಅವನು ತನ್ನ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಾ ಹೋದಾಗಲೂ ಶಂಖ “ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು, ಇನ್ನೂ ಜಾಸ್ತಿ ಕೇಳು” ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತಿತ್ತು. ಇದರಿಂದ ಕ್ರುದ್ಧನಾದ ಅವನು ಹೀಗೆ "ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು, ಜಾಸ್ತಿ ಕೇಳು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಲೇ ಇದ್ದೀಯಾ, ಕೊಡುತ್ತಿಲ್ಲವಲ್ಲಾ ಏಕೆ?" ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ಆ ಶಂಖ “ಅಹಂ ಕಪೋಲಶಂಖೋಸ್ಮಿ ವದಾಮಿ ನ ತು ದದಾಮಿ” (ನಾನು ಊದುವ ಶಂಖವೇ ಹೊರತು ಕೊಡುವ ಶಂಖವಲ್ಲ) ಎಂದು ಹೇಳಿ ಅಂತರ್ಧಾನವಾಯಿತು!

ಸಂಸ್ಕತ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಈ ರೋಚಕ ಕಥೆಯನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿದವರು ಕಾಗಿನೆಲೆಯ ಕನಕಗುರುಪೀಠದ ಶ್ರೀಗಳವರು. ಸಂದರ್ಭ: ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಹರಿಹರ ಸಮೀಪದ ಮಲೇಬೆನ್ನೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ. ಈ ಶಂಖದ ಕಥೆ ನೆನಪಾಗಲು ಕಾರಣ ಹಿರೇಕೆರೂರು ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಎರಡು ಹಳ್ಳಿಗಳ ಜನರ ದುಃಸ್ಥಿತಿ. ಈ ಎರಡೂ ಹಳ್ಳಿಗಳ ಜನರ ಬವಣೆಯ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಇದೇ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬರೆದದ್ದು ಸಹೃದಯ ಓದುಗರಿಗೆ ನೆನಪಿರಬಹುದು:

ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಕುಮುದ್ವತಿ ನದಿ ತುಂಬಿ ಹರಿದಾಗ ಹಿರೇಕೆರೂರು ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಮಳಗಿ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿ ಅಕ್ಷರಶಃ ದ್ವೀಪವಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ನದಿಯನ್ನು ದಾಟಿ ಪಕ್ಕದ ಊರು, ಪೇಟೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ. ತುಂಬು ಗರ್ಭಿಣಿಯರು ಹೆರಿಗೆಗೆಂದು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೋಗಲಾರದೆ ಪ್ರಾಣಾಪಾಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಸೇತುವೆ ಕಟ್ಟಬೇಕೆಂದು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಕಳೆದೊಂದು ದಶಕದಿಂದ ಕೇಳುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. 2007 ರಲ್ಲಿ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಾಗಿದ್ದಾಗ ಸೇತುವೆ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಮಂಜೂರಾತಿ ನೀಡಿ ಶಂಕುಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ನಂತರ ಸರಕಾರಗಳು ಬಂದವು, ಹೋದವು; ಸೇತುವೆ ಮಾತ್ರ ಆಗಲಿಲ್ಲ, ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಂದ ನಮಗೆ ದೂರು. ಆಗ ಲೋಕೋಪಯೋಗಿ ಇಲಾಖೆಯ ಮಂತ್ರಿಗಳಾಗಿದ್ದ ಉದಾಸಿಯವರಿಗೆ ನಮ್ಮಿಂದ ಒತ್ತಡ. ಚುನಾವಣೆ ಸಮೀಪಿಸಿದಾಗ ಐದು ಕೋಟಿ ರೂ. ಗಳ ಅನುದಾನ ಮಂಜೂರಾಯಿತು. ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿದ ಸಚಿವರು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು. ಸರಕಾರವೂ ಬದಲಾಯಿತು. ಕೆಲಸವೇನೂ ಆರಂಭವಾಗಲಿಲ್ಲ. ನಂತರ ನಮ್ಮ ನಿರಂತರ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಈಗ ಸೇತುವೆಯೇನೋ ಆಗಿದೆ. ಆದರೆ ಜನರು ಅದನ್ನು ಬಳಸಲು ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಕಾರಣ ಸೇತುವೆಯು ರಸ್ತೆಯಿಂದ 12 ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಎರಡೂ ಬದಿಯ ರಸ್ತೆಯನ್ನು ಎತ್ತರಿಸದೆ ನಿಲುಕುವುದಿಲ್ಲ. ಕೈಗೆ ಬಂದ ತುತ್ತು ಬಾಯಿಗಿಲ್ಲ ಎಂಬಂತೆ ಸೇತುವೆ ನಿರ್ಮಾಣವಾದರೂ ಜನರು ಓಡಾಡಲು ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಜನ ಏಣಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಸೇತುವೆ ಹತ್ತಿ ಮತ್ತೊಂದು ಏಣಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಇಳಿಯಬೇಕೇನು! ಒಂದು ಹಳ್ಳಿಗೆ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಬೇಕಾದ ಸಂಪರ್ಕಸೇತುವೆ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿಕೊಡಲು ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೂ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಆಗಿಲ್ಲವೆಂದರೆ ಈ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಇದೆಯೆಂದು ನಂಬಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?

ಇದೇ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಹಳ್ಳಿ ಮೈದೂರು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ದುರ್ಘಟನೆ. ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸುಮಾರು 80 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಈ ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಬೆಂಕಿ ಹತ್ತಿ ಊರಿಗೆ ಊರೇ ಸುಟ್ಟು ಭಸ್ಮವಾಗಿ ಹೋಯಿತು. ಆಗಿನ ಹಿರಿಯರು ಯಾರದೋ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಗುಡಿಸಲನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡರು. ಕ್ರಮೇಣ ಅದೇ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಮನೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ನೆಲೆಸಿದರು. ಯಾರ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಮನೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದರೋ ಆ ರೈತರಿಗೆ ಹಳೆಯ ಗ್ರಾಮಠಾಣವನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. ಹೀಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡ ಊರು ರೆವಿನ್ಯೂ ಇಲಾಖೆಯ ಕಡತಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ದಾಖಲಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇ ರೀತಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟಿದ್ದ ಹಳೆಯ ಗ್ರಾಮ ಠಾಣವು ಜಮೀನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟ ರೈತರ ಹೆಸರಿಗೆ ಖಾತೆ ವರ್ಗಾವಣೆ ಇದುವರೆಗೂ ಆಗಿಲ್ಲ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಪರಸ್ಪರ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಗೆಹರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ರೆವಿನ್ಯೂ ಇಲಾಖೆ ಕಗ್ಗಂಟಾಗಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳು ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಊರೊಳಗೆ ರಸ್ತೆ, ಚರಂಡಿ, ಕುಡಿಯುವ ನೀರು, ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಯಾವ ನಾಗರೀಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನೂ ಸರಕಾರದಿಂದ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ದೇಶ ಸ್ವತಂತ್ರಗೊಂಡರೂ ಈ ಊರ ಜನರು ಸ್ವಾತಂತ್ರದ ಸವಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಜನರ ಹೆಸರು ದಾಖಲಾಗಿದೆಯೇ ಹೊರತು ರೆವಿನ್ಯೂ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಈಗಿರುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಊರೇ ಇಲ್ಲ! ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದಿಂದ ಕೈಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆಂದು ಕೂಗೆಬ್ಬಿಸಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ರಾಜೀನಾಮೆಗೆ ಮುಂದಾಗುತ್ತಿರುವ ನಮ್ಮ ಮಾಜಿ ಸಚಿವರುಗಳು ಜನರ ಇಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿ ಏಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಲು ಮುಂದಾಗುವುದಿಲ್ಲ? ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದ ಪುನಾರಚನೆಗಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ದಿಲ್ಲಿಗೆ ದೌಡಾಯಿಸುವ ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ನೇತಾರರ ಕಣ್ಣುಗಳಿಗೆ ಹಳ್ಳಿಗರ ಬವಣೆ ಕಾಣಬೇಕೆಂದರೆ ಮುಂದಿನ ಚುನಾವಣೆಯೇ ಬರಬೇಕೇ? ಕಂಡರೂ ಬವಣೆ ನೀಗುವುದೇ?

ಮಹಾಭಾರತ ಯುದ್ಧ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಭೀಷ್ಮ, ಕೃಷ್ಣ, ಅರ್ಜುನ, ಭೀಮ, ನಕುಲ ಸಹದೇವ ಅವರುಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಮಹಾಶಂಖ, ಪಾಂಚಜನ್ಯ, ದೇವದತ್ತ, ಪೌಂಡ್ರ, ಅನಂತವಿಜಯ, ಸುಘೋಷ, ಮಣಿಪುಷ್ಪಕ ಎಂಬ ಶಂಖಗಳನ್ನು ಊದಿದರಂತೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಈಗಲೂ ಚುನಾವಣಾ ಸಮರದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರೂ ಸಹ ತಂತಮ್ಮ ಶಂಖಗಳನ್ನು ಊದುತ್ತಾರೆ. ಸ್ವರ್ಗವನ್ನೇ ಜನರ ಮುಂದೆ ತಂದು ಇಳಿಸುವಂತೆ ಭರವಸೆಗಳ ಬುರುಡೆ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಚುನಾವಣೆ ಮುಗಿದು ಅಧಿಕಾರ ಕೈಗತವಾದ ನಂತರ ಅವರ ಶಂಖನಾದ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಜನರ ಸ್ಥಿತಿ "ರಾಮ ರಾಜ್ಯ ಆಳಿದರೂ ರಾಗಿ ಬೀಸೋದು ತಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ" ಎನ್ನುವ ಗಾದೆ ಮಾತಿನಂತಾಗಿದೆ. ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಜನರು ಎಷ್ಟೇ ಶಂಖ ಹೊಡೆದರೂ ಅದು ಚುನಾವಣಾ ಸಮರದಲ್ಲಿ ಶಂಖ ಊದಿದವರಿಗೆ ಕೇಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಧುರೀಣರು ಊದುವ ಶಂಖ ಆಗಿದ್ದಾರೆಯೇ ಹೊರತು ಕೊಡುವ ಶಂಖ ಆಗಿಲ್ಲ!

-ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು
ಡಾ|| ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು
ಸಿರಿಗೆರೆ.

ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ 
ಬಿಸಿಲು ಬೆಳದಿಂಗಳು ದಿ: 23.6.2016