ಜಗತ್ತಿನ ತಾಪಮಾನ ಏರುತ್ತಿದೆ. ಅಂತೆಯೇ ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯ ತಾಪಮಾನವೂ ಬೇಸಿಗೆಯ ಉರಿಬಿಸಿಲಿನಂತೆ ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತಿದೆ. ಬಿಸಿಲಾದರೋ ಸಂಜೆಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ ತಣ್ಣಗಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಈ ರಾಜಕೀಯ ಕಿಚ್ಚು ಹಗಲಿರುಳೆನ್ನದೆ ಕಾಡಿನ ಬೆಂಕಿಯಂತೆ ಚುನಾವಣಾ ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ದಳದ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಬರದೆ ಸುತ್ತಲೂ ಹರಡಿ ನಾಡನ್ನು ಸುಡುತ್ತಿದೆ. ಚುನಾವಣೆಯ ಸ್ಪರ್ಧಾಳುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರ ನಾಡಿಮಿಡಿತವನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ದಾಖಲಿಸಿ ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇವೆ. ವರದಿಗಾರರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರನ್ನು ದಾರಿ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಳುವಾಗ ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಬಂದರೂ ಅವರನ್ನು ಯಾರು ಯಾವಾಗ ಕೇಳಿದರೂ ಅವರ ನಿಲುವು ಒಲವುಗಳು ಒಂದೇ ತೆರನಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಧುರೀಣರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ ನಿನ್ನೆ ಆಡಿದ ಮಾತು ಇವತ್ತು ಇಲ್ಲ. ಇವತ್ತು ಆಡಿದ ಮಾತು ನಾಳೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ನಾಳೆಯ ಮಾತಿಗೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧ ಹೇಳಿಕೆ ನಾಡಿದ್ದು. ಮಹಾಭಾರತದ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಭಗವದ್ಗೀತೆ ಬಣ್ಣಿಸುವಂತೆ ಧರ್ಮಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದರೆ, ಆಧುನಿಕ ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಪಾಪ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹಿಂದಿನ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಸೋದಾಹರಣವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದೆ. 70ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಬೆನಾರಸ್ ಹಿಂದೂ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಭಾರತದ ಆಗಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ಮೊರಾರ್ಜಿ ದೇಸಾಯಿಯವರು ಬಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದಾಗ ಉದ್ಧರಿಸಿದ ಈ ಮುಂದಿನ ಸಂಸ್ಕೃತ ಶ್ಲೋಕವು ಈಗಲೂ ನಮ್ಮ ಸ್ಮರಣೆಯಲ್ಲಿದೆ:

ಅನ್ಯಕ್ಷೇತ್ರೇ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರೇ ವಿನಷ್ಯತಿ |
ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರೇ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ವಜ್ರಲೇಪಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ ||

ಅಂದರೆ ಬೇರೆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಪಾಪವು ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿನಾಶಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯೇ ಮಾಡಿದ ಪಾಪವು ವಜ್ರಲೇಪವಾಗಿ ಅಚ್ಚಳಿಯದೆ ಉಳಿದು ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದೇ ಮಾತನ್ನು ಇಂದಿನ ಚುನಾವಣೆಯ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಹೇಳಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಮತಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ಪಾಪಕೃತ್ಯಗಳು ಯಾವ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಹೋದರೂ ಪರಿಮಾರ್ಜನೆಗೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ವಿಪರ್ಯಾಸದ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ ಬಹುತೇಕ ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಧುರೀಣರು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಧರ್ಮಭೀರುಗಳಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಠಮಂದಿರಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆದೇ ಅವರು ತಮ್ಮ ನಾಮಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರು ಅಧಿಕಾರಲಾಲಸೆಯಿಂದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಗೆಲ್ಲಲು ಮಾಡುವ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳು ಯಾವ ದೇವರಿಗೆ ತಾನೇ ಪ್ರೀತಿ!

ಮಹಾಭಾರತದ ಒಂದು ಪ್ರಸಂಗ ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ. ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ದುರ್ಯೋಧನನೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂಧಾನವು ವಿಫಲವಾದ ಮೇಲೆ ಪಾಂಡವರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕರ್ಣನೊಂದಿಗೆ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡ ಬಯಸುತ್ತಾನೆ. 

ಇದನ್ನು ಕುಮಾರವ್ಯಾಸನು ತನ್ನ ಗದುಗಿನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಮನಮಿಡಿಯುವಂತೆ ನಿರೂಪಿಸಿದ್ದಾನೆ:

ಮರುಳು ಮಾಧವ ಮಹಿಯ ರಾಜ್ಯದ 
ಸಿರಿಗೆ ಸೋಲುವನಲ್ಲ ಕೌಂತೇ-
ಯರು ಸುಯೋಧನರೆನಗೆ ಬೆಸಕೈವಲ್ಲಿ ಮನವಿಲ್ಲ
ಹೊರೆದ ದಾತಾರಂಗೆ ಹಗೆವರ
ಶಿರವನರಿದೊಪ್ಪಿಸುವೆನೆಂಬೀ
ಭರದೊಳಿರ್ದೆನು ಕೌರವೇಂದ್ರನ ಕೊಂದೆ ನೀನೆಂದ!

ಕೃಷ್ಣನು ಕರ್ಣನನ್ನು ಬಾ ಇಲ್ಲಿ ಎಂದು ಬರಸೆಳೆದು ತನ್ನ ರಥದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ಕೂರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕೃಷ್ಣನ ತೊಡೆಯ ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಕರ್ಣನು ಸಂಕೋಚಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕೃಷ್ಣನು ಮಾತು ಆರಂಭಿಸಿ “ಪಾಂಡವರಲ್ಲಿ ನೀನೇ ಹಿರಿಯ. ನೀನೇ ನಿಜವಾಗಿ ಹಸ್ತಿನಾಪುರದ ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕೆ ಒಡೆಯ. ನನ್ನ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೌರವರು, ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪಾಂಡವರು, ಎದುರಿಗೆ ಯಾದವಾದಿಗಳು ಓಲೈಸುತ್ತಿರಲು ನಡುವೆ ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ನೀನು ಕುಳಿತುಕೊಂಡು ವಿಜೃಂಭಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವೆ. ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ದುರ್ಯೋಧನನ ಬಾಯತಂಬುಲಕ್ಕೆ ಏಕೆ ಕೈಯೊಡ್ಡುವೆ? ಅವನು ಕರೆದರೆ ಏಕೆ ಜೀಯಾ, ಹಸಾದವೆಂದು ತಲೆಬಾಗುವೆ?” ಎಂದು ಅದುವರೆಗೆ ಕರ್ಣನಿಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ಅವನ ಜನ್ಮವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಪಾಂಡವರು ತನ್ನ ತಮ್ಮಂದಿರು ಎಂಬ ಸಂಗತಿ ತಿಳಿದು ಮನಸ್ಸು ಘಾಸಿಗೊಂಡರೂ ಕರ್ಣ ವಿಚಲಿತನಾಗದೆ ಪಾಂಡವರ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ, “ರಾಜ್ಯದ ಸಿರಿಗೆ ನಾನು ಸೋಲುವನಲ್ಲ". ನನ್ನ ಭುಜಬಲದಿಂದ ಶತ್ರುಗಳ ಶಿರ ಹರಿದು ಆತ್ಮೀಯ ಗೆಳೆಯನಾದ ಕೌರವನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಬೇಕೆಂಬ ಭರದಲ್ಲಿ  ನಾನಿರುವಾಗ, ಅದಕ್ಕೆ ಮುನ್ನವೇ “ಕೌರವೇಂದ್ರನ ಕೊಂದೆ ನೀನು” ಎಂದು ಕರ್ಣನು ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಮೂದಲಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಕರ್ಣ ಮತ್ತು ದುರ್ಯೋಧನನ ಗಾಢವಾದ ಸ್ನೇಹ ವಿಶ್ವಾಸಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಮತ್ತೊಂದು ಮನಮಿಡಿಯುವ ಪ್ರಸಂಗ ಪಂಪ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೀಗಿದೆ: 

ನೆತ್ತಮನಾಡಿ ಭಾನುಮತಿ ಸೋಲ್ತೊಡೆ ಸೋಲಮನೀವುದೆಂದು ಕಾ-
ಡುತ್ತಿರೆ ಲಂಬಣಂ ಪರಿಯೆ ಮುತ್ತಿನ ಕೇಡನೆ ನೋಡಿ ನೋಡಿ ಬ- 
ಳ್ಳುತ್ತಿರೆಯೇವಮಿಲ್ಲದಿವನಾಯ್ವುದೊ ತಪ್ಪದೆ ಪೇಳಿಮೆಂಬ ಭೂ-
ಪೋತ್ತಮನುಂ ಬಿಸುಟ್ಟಿರದೆ ನಿಮ್ಮೊಳೆ ಪೊಕ್ಕೊಡೆ ಬೇಡನಲ್ಲನೇ?

(ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಈ ಪದ್ಯವು ಹಿರಿಯ ತಲೆಮಾರಿನ ಕನ್ನಡ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪೂರ್ವಕಾಲದಿಂದಲೂ (1935) ಸುದೀರ್ಘ ಚರ್ಚೆಗೆ ಗ್ರಾಸವಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡದ ಕಣ್ವ ಬಿ.ಎಂ.ಶ್ರೀಯವರು ನೀಡಿದ ಅರ್ಥವಿವರಣೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಈ ಕೆಳಗೆ ನಿರೂಪಿಸಿದೆ.)

ದುರ್ಯೋಧನ ಎಷ್ಟೇ ದುರಹಂಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಕರ್ಣನ ಆತ್ಮೀಯ ಗೆಳೆಯನಾಗಿದ್ದ. ಅವನ ಮುದ್ದಿನ ಮಡದಿ ಭಾನುಮತಿಯು ತನ್ನ ಕೊರಳಲ್ಲಿರುವ ಮುತ್ತಿನ ಹಾರವನ್ನು ಒತ್ತೆಯಿಟ್ಟು ಕರ್ಣನೊಂದಿಗೆ ಪಗಡೆಯಾಟವಾಡಿ ಸೋಲುತ್ತಾಳೆ. ಗೆದ್ದ ಕರ್ಣ ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಕೊರಳಿಗೆ ಕೈ ಹಾಕಿ ಮುತ್ತಿನ ಹಾರವನ್ನು ಬರಸೆಳೆಯುತ್ತಾನೆ. ಮುತ್ತಿನ ಮಣಿಗಳು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಚೆಲ್ಲಾಪಿಲ್ಲಿಯಾಗಿ ಬೀಳುತ್ತವೆ. ದುಡುಕಿನಿಂದಾದ ತನ್ನ ತಪ್ಪಿಗೆ ಕರ್ಣ ಅಳುಕುತ್ತಾ ಕುಳಿತ ಆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ದುರ್ಯೋಧನನು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾನೆ. ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದ ಮುತ್ತಿನ ಮಣಿಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ ಸುಯೋಧನ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಮುನಿಸಿಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳನ್ನು ಆಯ್ದು ಕೊಡಲೇ ಎಂದು ಸ್ನೇಹಭಾವದಲ್ಲಿ ಕೇಳುತ್ತಾನೆಯೇ ಹೊರತು ಯಾವುದೇ ಸಂಶಯಪಟ್ಟು ಅವನ ವಿರುದ್ಧ ಕತ್ತಿಯನ್ನು ಝಳಪಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಂತಹ ಆತ್ಮೀಯ ಗೆಳೆಯನ ಕಡೆ ಇರದೆ ಪಾಂಡವರ ಕಡೆ ಬ೦ದರೆ ದ್ರೋಹ ಮಾಡಿದಂತಾಗುತ್ತದೆಯೆಂದು ಕೃಷ್ಣನ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಸಾರಾಸಗಟಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈಗಿನ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ದುರ್ಯೋಧನನಿಗೆ ಕರ್ಣನ ಮೇಲಿದ್ದ ನಂಬಿಕೆ, ಪ್ರೀತಿ, ಗೆಳೆತನ, ವಿಶ್ವಾಸಗಳೂ ಇಲ್ಲ; ಕರ್ಣನಿಗೆ ದುರ್ಯೋಧನನ ಮೇಲಿದ್ದ ನಿಷ್ಠೆಯೂ ಇಲ್ಲ. ಎಲ್ಲರೂ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗುವ ಕನಸು ಕಾಣುವವರೆ!

“ಮಾರಿಗೌತಣವಾಯ್ತು ನಾಳಿನ ಭಾರತವು ಚತುರಂಗ ಬಲದಲಿ” ಎಂದು ಕರ್ಣ ಉದ್ಗರಿಸುವಂತೆ ಇಂದು ಚುನಾವಣೆಗಳು ಮಾರಿಹಬ್ಬಗಳಂತಾಗಿವೆ. ಜನರು ತಿಳಿದೂ ತಿಳಿದೂ ಹರಕೆಯ ಕುರಿಗಳಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. “ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ತಂದ ಹರಕೆಯ ಕುರಿ ತೋರಣಕ್ಕೆ ತಂದ ತಳಿರ ಮೇಯಿತ್ತು!” ಎಂಬಂತೆ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಒಡ್ಡುವ ಆಮಿಷಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮಾರಿಹಬ್ಬದ ದಿನ ಹರಕೆಯ ಕುರಿಗಳನ್ನು ಮೆರವಣಿಗೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತದಾರರನ್ನು ಓಲೈಸಿ ಮೆರೆಸುತ್ತಾರೆ. ಮತದಾನ ಮುಗಿದ ನಂತರ “ನೀನು ಯಾರೋ ಮತ್ತೆ ನಾನು ಯಾರೋ” ಎಂಬಂತಹ ಸ್ಥಿತಿ! ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಜನರನ್ನು ಭ್ರಷ್ಟರನ್ನಾಗಿಸಿದ್ದಾರೋ, ಜನರು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳನ್ನು ಭ್ರಷ್ಟರನ್ನಾಗಿಸಿದ್ದಾರೋ ಹೇಳುವುದು ಕಷ್ಟ. ಇದು ಬೀಜವೃಕ್ಷ ನ್ಯಾಯದಂತೆ. ಬೀಜ ಮೊದಲೋ, ವೃಕ್ಷ ಮೊದಲೋ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ ಇನ್ನೂ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ! ಪ್ರಜಾತನ ಪರಿಶುದ್ಧವಾಗದ ಹೊರತು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಜಾಗೃತ ಮತದಾರರೇ! ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜೆಗಳೇ ಪ್ರಭುಗಳು ಎಂಬ ಮಾತು ನಿಜ. ಆದರೆ ನೀವು ಪ್ರಭುಗಳಾಗಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣಿಸುವುದು ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಎಂಬುದು ನೆನಪಿರಲಿ. ಈ ದೇಶ ಉಳಿಯಬೇಕೆಂದರೆ ನಿಮ್ಮ ಮತದಾನ ಪವಿತ್ರವಾದ ದಾನವಾಗಿರಲಿ; ಬಾಯತಂಬುಲಕ್ಕೆ ಮಾರಾಟವಾಗದಿರಲಿ!

-ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು
ಡಾ|| ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು
ಸಿರಿಗೆರೆ.

ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ 
ಬಿಸಿಲು ಬೆಳದಿಂಗಳು ದಿ.20-4-2023.