ಎರಡು ವಾರಗಳ ಹಿಂದೆ ಎಲ್ಲಿಗೋ ಕರೆ ಮಾಡಲು ಮೊಬೈಲನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡಾಗ ಮೌನ ಮುದ್ರೆಯಲ್ಲಿಟ್ಟಿದ್ದ (silent mode) ನಮ್ಮ ಮೊಬೈಲಿಗೆ ಅಜ್ಞಾತ ಸಂಖ್ಯೆಯೊಂದರಿಂದ ಎರಡು ಬಾರಿ ಕರೆ ಬಂದಿದ್ದು ಕಾಣಿಸಿತು. ಯಾರಿರಬಹುದೆಂದು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಕರೆ ಮಾಡಿದವರು ತಮ್ಮನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಂಡು ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಸಂದೇಶವನ್ನೂ (SMS) ಸಹ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದರು. ಅದರಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಅಪರಿಚಿತರಾದ ಅವರು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ಬಯಸಿ ನಮಗೆ ಫೋನ್ ಕರೆ ಮಾಡಲು ಯಾವ ಸಮಯ ಸೂಕ್ತ ಎಂದು ಕೇಳಿದ್ದರು. ಅವರ ಹೆಸರು ಜಸ್ಟೀಸ್ ಪಿ.ಎನ್ ಪ್ರಕಾಶ್. ಮದ್ರಾಸು ಹೈಕೋರ್ಟಿನ ಹಿರಿಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು. ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಅವರು ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಯಾವುದೇ ಬಿಗುಮಾನವಿಲ್ಲದೆ ಹೀಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಂಡು ಕಳುಹಿಸಿದ್ದ ಸಂದೇಶ ನಮಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು. ಹಿಂದಿರುಗಿ ಕರೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳ ಪರಿಚಯವಿದ್ದಂತೆ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಆತ್ಮೀಯ ಸಂಭಾಷಣೆ ನಡೆಯಿತು. ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮ ಸಂದರ್ಶನ ನಡೆಸಿದ್ದ DAKSH ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಹಾಯಕ ಸಂಶೋಧಕ ಅರ್ಣವ್ ಕೌಲ್ ಎಂಬುವರಿಂದ ಅವರು ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಶಾಸಕಾಂಗ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗಗಳ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಕುರಿತು ಸತ್ಯಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಂತರಜಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ “Approaches to Justice in India”ಎಂಬ ಗ್ರಂಥದ ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡ ನಮ್ಮ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಲೇಖನವನ್ನು ಓದಿ ಜಸ್ಟೀಸ್ ಪ್ರಕಾಶ್ ರವರು ಆಕರ್ಷಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಪ್ರತಿ ಸೋಮವಾರ ನಡೆಸುವ ನಮ್ಮ ಸದ್ಧರ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದರು.

ಅನ್ಯಕಾರ್ಯ ನಿಮಿತ್ತ ಚೆನ್ನೈಗೆ ಆಗಮಿಸುವ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಕೇಳಿ ಖುಷಿಪಟ್ಟ ಅವರು ಹೈಕೋರ್ಟಿನಲ್ಲಿರುವ ತಮ್ಮ ಛೇಂಬರ್‌ಗೆ ಬರಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಪೇಕ್ಷೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ಕಾಷಾಯ ವಸ್ತ್ರಧಾರಿಗಳಾದ ನಮ್ಮನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಛೇಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ ನಿಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಧ್ಯಮದವರು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ತಪ್ಪು ಗ್ರಹಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲವೇ? ಎಂಬ ನಮ್ಮ ಆತಂಕವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದಾಗ ಅವರು ತಟ್ಟನೆ ಕೊಟ್ಟ ಉತ್ತರ: “Swamiji, I am inviting a holy man and not a criminal!” ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಎಷ್ಟೋ ಜನ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಧರ್ಮಗುರುಗಳಿಗೆ ಕೊರ್ಟುಗಳಿಂದ ಸಮನ್ಸ್‌ ಬರುತ್ತಿರುವ ಇಂದಿನ ದಿನಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಕೋರಿಕೆ ಮೇರೆಗೆ ಕೋರ್ಟ್ ಆವರಣದೊಳಗೆ ಕಾಲಿಡಲು ನಮಗೆೇ ಮುಜುಗರ ಉಂಟಾಗಿತ್ತು. ಆದರೂ ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾಗಿ ಈ ದೇಶದ ಕಾನೂನನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಲ್ಲವರಾದ ಅವರ ಕೋರಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಲು ಮನಸ್ಸು ಬರಲಿಲ್ಲ,

ಹಿಂದಿನ ದಿನ ಸಂಜೆ ಚೆನ್ನೈ ತಲುಪಿದಾಗ ನಮ್ಮ ಕಾರಿನ ಚಾಲಕನಿಗೆ ರಸ್ತೆಗಳ ಪರಿಚಯವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ವಾಸ್ತವ್ಯಕ್ಕೆ ಏರ್ಪಾಡಾದ ತಾಣವನ್ನು ಮುಟ್ಟಲು ಕಷ್ಟವಾಯಿತು. ಮಾರ್ಗ ಮಧ್ಯೆ ಬಂದ ಸರ್ಕಲ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಚಾಲಕನು ಸರಿಯಾದ Exit ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದೆ ತಪ್ಪುದಾರಿಯೆಂದು ಗೊತ್ತಿದ್ದರೂ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸರಿಯಲಾಗದೆ ಸುತ್ತಲೂ ಹೂಂಕರಿಸುವ ವಾಹನಗಳ ದಟ್ಟಣಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ಮುಂದೆ ಸಾಗಿ ಒಂದು ಗಂಟೆಗೂ ಮಿಗಿಲು ನಗರದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುವರಿಯಬೇಕಾಯಿತು. “ಮಹಾಜನೋ ಯೇನ ಗತಃ ಸ ಪಂಥಾಃ” ಎಂಬ ಸೂಕ್ತಿ ನಮ್ಮ ನೆರವಿಗೆ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಏನಾದರೂ ಸಹಾಯ ಬೇಕೇ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರಿಂದ ಬಂದ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆ ಅವರ ಮೇಲಿನ ನಮ್ಮ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಸೌಜನ್ಯದಿಂದ ನಿರಾಕರಿಸಿ “ತ್ವಮೇವ ಶರಣಂ ಮಮ” ಎಂದು ಮೊಬೈಲ್ ನಲ್ಲಿ ಗೂಗಲ್ ಮ್ಯಾಪನ್ನು ತೆರೆದು ನೋಡಿ ನಮ್ಮ ಕಾರಿನ ಚಾಲಕನಿಗೆ ಸ್ವತಃ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಮೇಲೆ ದಾರಿ ಸುಗಮವಾಗಿ ಸಾಗಿತು. ಬಿಡಾರಕ್ಕೆ ಬಂದು ತಲುಪಿ ದೀರ್ಘ ಪ್ರಯಾಣದ ಆಯಾಸದಿಂದ ಸೋಫಾದ ಮೇಲೆ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಒರಗಿ ಕೆಲಹೊತ್ತು ಕಣ್ಣುಚ್ಚಿದಾಗ ಮೂಡಿಬಂದ ಆಲೋಚನೆ: ಲೋಕದ ಜನರ ಸಾಂಸಾರಿಕ ಜೀವನವೂ ಹೀಗೆಯೇ. ಈ ಲೌಕಿಕ ಜೀವನದ ಜಂಜಾಟದಿಂದ Exit ಪಡೆಯಲು ಸರಿಯಾದ ಮುಕ್ತಿಪಥವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳದೇ ಹೋದರೆ, ತಲುಪಬೇಕಾದ ಆತ್ಯಂತಿಕ ಗಂತವ್ಯದತ್ತ ಅಡಿ ಇಡದೇ ಹೋದರೆ ಪುನರಪಿ ಜನನಂ ಪುನರಪಿ ಮರಣಮ್ ಎನ್ನುವಂತೆ ಭವದ ಚಕ್ರ ತಿರುಗಿ ಗಂಡ, ಹೆಂಡತಿ, ಮಕ್ಕಳು, ಮೊಮ್ಮೊಕ್ಕಳು ಎಂದು ಈ ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿ ಗಿರಕಿ ಹೊಡೆಯುವುದು ತಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲ!

ಮಾರನೆಯ ದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಅಮೆರಿಕೆಯ ದೂತಾವಾಸದಲ್ಲಿ ವೀಸಾ ಪಡೆಯಲು ಹೋದಾಗ ಕಾರ್ಯಾಲಯ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ/ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಕನ್ನಡಿಗರಾಗಿ ನಮ್ಮನ್ನು ತೀರಾ ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಬಲ್ಲವರಾದ ಎಚ್.ಭರತ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ಖಾಸಗಿ ಕೊಠಡಿಯೊಂದಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದರು. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದ Consulate General ರವರಾದ Robert G Burgess ತಮ್ಮ visiting card ಕೊಟ್ಟು ತುಂಬಾ ಗೌರವದಿಂದ ಮಾತನಾಡಿಸಿದರು. ಇನ್ನೋರ್ವ ಹಿರಿಯ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾದ ಶ್ರೀಮತಿ  Johanna Fernando ಸಹ ತಮ್ಮ visiting card ಕೊಟ್ಟು ಸುಮಾರು 20 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ನಮ್ಮ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಇತ್ತೀಚಿನ ರಾಜಕೀಯ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಭಾಷಣೆ ನಡೆಸಿದರು. ಅಷ್ಟರೊಳಗೆ ವೀಸಾ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಕರೆ ಬಂದು ಹತ್ತೇ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ವೀಸಾ ದೊರೆಯಿತು.

ಅನಂತರ ಬಿಡಾರಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿ ಜಸ್ಟೀಸ್ ಪ್ರಕಾಶ್‌ ರವರ ಆಹ್ವಾನದ ಮೇರೆಗೆ ಸಂಜೆ ಅವರ ಛೇಂಬರ್‌ಗೆ ಹೋದಾಗ ತುಂಬಾ ಗೌರವದಿಂದ ಬರಮಾಡಿಕೊಂಡರು.

 ಕೋರ್ಟ್ ಕಲಾಪಗಳು ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ ಅವರ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳಾದ ಐವರು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ವಕೀಲರು ಆಗಮಿಸಿದರು. ರಾತ್ರಿ ಎಂಟು ಗಂಟೆಯವರೆಗೂ ನ್ಯಾಯದಾನ ಕುರಿತು ಗಂಭೀರವಾದ ಸಂವಾದ ನಡೆಯಿತು. ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠದಲ್ಲಿ ಇತ್ಯರ್ಥಗೊಂಡ ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಕಿವಿಗೊಟ್ಟು ಆಲಿಸಿದರು. ಒಬ್ಬ ಹಿರಿಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆ: “Don’t you think that you are running a Parallel Court? ದೇಶದ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಹಂತದ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಇರುವಾಗ ತಾವು ಮಠದಲ್ಲಿ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ನ್ಯಾಯಪೀಠ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಆಗುವುದಿಲ್ಲವೇ? ಎಂದು ಅವರ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಇದಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉತ್ತರ: “No, certainly not. I do not pass any judgement in my court like your Lordships. I try to settle the dispute in an amicable way between the parties. If the case is in a regular court, I do direct the parties to submit a compromise petition before you as agreed upon before me. Mine is, therefore, not a parallel court but is complimentary to your court as recognized by the Arbitration and Conciliation Act 1996”. ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠ ಪರ್ಯಾಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯವಲ್ಲ; ಪೂರಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡು ನಿಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಗೆಲ್ಲುತ್ತಾರೆ; ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಸೋಲುತ್ತಾರೆ. ಅದು ಜಿದ್ದಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಸ್ಪರರಲ್ಲಿ ದ್ವೇಷ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠದಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಗೆಲ್ಲುತ್ತಾರೆ, ಇಬ್ಬರೂ ಸೋಲುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಮುಗುಳ್ನಕ್ಕರು.

ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠದ ಕಾರ್ಯಕಲಾಪಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳೂ ಹೇಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡಿವೆ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ವಿಚಾರಣೆಗೊಂಡ ಒಂದು ಪ್ರಕರಣದ ವಿವರಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರುಗಳು ಕಿವಿಗೊಟ್ಟು ಆಲಿಸಿದರು: ಒಮ್ಮೆ ನಿವೃತ್ತ ಸರಕಾರೀ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠದ ಮುಂದೆ ಹಾಜರಾದರು. ಅವರು ಸರಕಾರದ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದ್ದ ಒಂದು ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಪತ್ನಿಯ ಹೆಸರಿಗೆ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಿದ್ದರು. ನಿವೃತ್ತರಾದ ಮೇಲೆ ಅದನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದ್ದರು. ಈ ಮಧ್ಯೆ ಅವರ ದಾಂಪತ್ಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ವಿರಸ ಉಂಟಾಗಿ ಪತಿ-ಪತ್ನಿ ದೂರಾದರು. ಮಕ್ಕಳು ಇರಲಿಲ್ಲ, ಆಸ್ತಿಯು ಪತ್ನಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಬರುವಂತಿರಲಿಲ್ಲ. ನಿವೃತ್ತ ಅಧಿಕಾರಿ ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಹಾಜರಾಗಿ ಪತ್ನಿಯ ವಿರುದ್ದ ದೂರುಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರ ಪತ್ನಿಗೆ ನೋಟೀಸು ಜಾರಿಮಾಡಿ ಕರೆಸಿ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿ ಸಾಕಷ್ಟು ತಿಳಿ ಹೇಳಿದ ಮೇಲೆ ವಿವಾದಿತ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿ ಬಂದ ಹಣವನ್ನು ಉಭಯತರು ಸಮನಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಪ್ಪಿದರು. ಅದರಂತೆ ಆಸ್ತಿ ಮಾರಾಟದ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಣೆ ಹೊರಡಿಸಿ ಖರೀದಿಸಲು ಬಂದವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಖರೀದಿದಾರರು ನ್ಯಾಯಪೀಠಕ್ಕೆ ಸಂದಾಯ ಮಾಡಿದ ಮೇಲೆ ಅವರ ಹೆಸರಿಗೆ ಆ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪತಿ-ಪತ್ನಿ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಿಕೊಡಬೇಕೆಂಬ ನಮ್ಮ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲರೂ ಒಪ್ಪಿ ರುಜು ಹಾಕಿದರು. ಅದರಂತೆ ಆಸ್ತಿ ಖರೀದಿ ಮಾಡಿದವನು ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠಕ್ಕೆ ಹಣ ಜಮಾ ಮಾಡಿದನು. ಆದರೆ ಅರ್ಜಿದಾರನ ಪತ್ನಿ ಈ ಮಧ್ಯೆ ತನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಬದಲಾಯಿಸಿ ವಿವಾದಿತ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಸಿ ಕೊಡಲಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದ ಕ್ರುದ್ಧನಾದ ಖರೀದಿದಾರನು ಪತಿ-ಪತ್ನಿಯಿಂದ ಬರೆಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದ ಕ್ರಯದ ಕರಾರು ಪತ್ರದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ದಾವೆ ಹೂಡಿದನು. ಸುಮಾರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಯಿತು. ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠದ ಕಾರ್ಯಕಲಾಪದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ತರಿಸಿಕೊಂಡು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ Arbitration and Conciliation Act 1996 ಪ್ರಕಾರ ಈ ಪ್ರಕರಣದ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಲು ಅವರ ಸಿವಿಲ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿತು. ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠದಲ್ಲಿಯೇ Final Award ಪಡೆಯಲು ಸಹ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿತು. ಅದುವರೆಗೆ ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠಕ್ಕೆ ನೈತಿಕ ಅಧಿಕಾರ(moral authority) ಮಾತ್ರ ಇದೆ, ಕಾನೂನಿನನ್ವಯ ಅಧಿಕಾರ (legal authority) ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದ ನಮಗೆ ಕಾನೂನಿನ ಬೆಂಬಲವೂ ಇದೆಯೆಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದದ್ದು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸುಮಾರು ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ನೀಡಿದ ಮೇಲ್ಕಂಡ ತೀರ್ಪಿನಿಂದ.

ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಜನರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಂತೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. "ಸತ್ಯವನ್ನೇ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ, ಸತ್ಯವನ್ನಲ್ಲದೆ ಬೇರೆ ಏನನ್ನೂ ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ, ನಾನು ಹೇಳುವುದೆಲ್ಲಾ ಸತ್ಯ" ಎಂದು ಕೋರ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಡಿಸಿದರೂ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿರುವ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ ಅವರು ಹೇಳುವುದೆಲ್ಲಾ ಸುಳ್ಳು. ಹಿಂದಿನ ದಿನ ತಮ್ಮ ಕಕ್ಷಿದಾರರಿಗೆ ಕೇಸನ್ನು ಗೆಲ್ಲಬೇಕೆಂದರೆ ಕೋರ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಬೇಕೆಂದು "ನ್ಯಾಯವಾದಿ"ಗಳೇ ತರಬೇತು ಕೊಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ. ನ್ಯಾಯವಾದಿಗಳಿಗೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿರದೆ ತಮ್ಮ ಕಕ್ಷಿದಾರರನ್ನು ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಸತ್ಯವಾದಿಗಳಾಗುತ್ತಾರೆ. "Lawyers are liars" ಎಂಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಂಗ್ಲ ನುಡಿ ಬಂದದ್ದು ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ.

ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು “ಬ್ರಹ್ಮನಷ್ಟು ಆಯುಷ್ಯ ಬೇಕು, ಕುಬೇರನಷ್ಟು ಖಜಾನೆ ಬೇಕು” ಎಂಬ ಗಾದೆ ಮಾತು ಇದೆ. ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಬಗೆಹರಿಸುವುದೂ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ವಿವಾದಗಳು ಬೇಗನೆ ಬಗೆಹರಿಯದೆ ಕಗ್ಗಂಟಾಗಲು ಇರುವ ಮೂರು ಕಾರಣಗಳೆಂದರೆ ಮನುಷ್ಯರಲ್ಲಿರುವ ಅಹಂಕಾರ, ದ್ವೇಷ ಮತ್ತು ಸ್ವಾರ್ಥ. ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಿ ಕೊಡಿ ಎಂದು ಎಲ್ಲರೂ ಅಲವತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರ ಮೂಗಿನ ನೇರಕ್ಕೆ ನ್ಯಾಯ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾದರೆ ಇದೆಂತಹ ನ್ಯಾಯ ಎಂದು ಹಳಿಯುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗಾದರೆ ನ್ಯಾಯ(Justice) ಎಂದರೇನು? ಪ್ರಶ್ನೆಯೇನೋ ಸರಳ. ಆದರೆ ಒಂದೇ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸುವುದು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ. ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಪರಿಣತರು ನ್ಯಾಯ ಎಂದರೆ ಈ ದೇಶದ ನಾಗರಿಕರ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಣ ವಕೀಲರು ಕಾನೂನಿನ ಕಲಂಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತಾರೆ, ತಿರುಚಿ ವಾದ ಮಂಡಿಸುತ್ತಾರೆ, ಸತ್ಯದ ಮುಖಕ್ಕೆ ಹೊಡೆದಂತೆ ಸುಳ್ಳನ್ನೇ ಹೇಗೆ ಸತ್ಯವೆಂಬಂತೆ ಬಿಂಬಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪುಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ನಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯ ಎಂದರೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಥವಾ ಸಮೂಹದ ನೋವು ಮತ್ತು ಸಂಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ನಿವಾರಣೆ ಮಾಡುವುದು. ಸಜ್ಜನರನ್ನು ದುಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಕಿರುಕುಳದಿಂದ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವುದು. ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಜಾತಿ-ಮತ, ಮೇಲು-ಕೀಳು, ಬಡವ-ಬಲ್ಲಿದ ಎಂಬ ಭೇದವಿಲ್ಲದೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಗೌರವದಿಂದ ಸುಖ- ಸಂತೋಷಗಳಿಂದ ಬಾಳುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು.

ಇಲ್ಲಿಗೆ ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮ ಗುರುಪಿತಾಮಹರಾದ ಶ್ರೀ ಗುರುಶಾಂತರಾಜ ದೇಶಿಕೇಂದ್ರ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುವಾಗ ಇವರಿಗೆ ಗುರುತ್ವದ ಹಕ್ಕಿಲ್ಲ, ಪಲ್ಲಕ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಮೆರವಣಿಗೆ ಹೋಗಕೂಡದು ಎಂದು ಮಠದ ವಿರೋಧಿಗಳು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಿದಾಗ ಇದೇ ಮದ್ರಾಸು ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದರು. ಆಗಿನ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿ ನಮ್ಮ ಗುರುಪಿತಾಮಹರ ಗೌರವ ಘನತೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದು 1915ರಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದ್ದರು. ಈ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಈಗಿನ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರುಗಳ ಗಮನಕ್ಕೆ ತಂದು ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಕೊಠಡಿಯಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸುವಾಗ ನಮ್ಮ ಹೃದಯ ಆರ್ದ್ರಗೊಂಡಿತ್ತು!

-ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು
ಡಾ|| ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು
ಸಿರಿಗೆರೆ.

ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ 
ಬಿಸಿಲು ಬೆಳದಿಂಗಳು ದಿ: 20.6.2019